Kolesterol Taşıyıcıları (Lipoproteinler)
Lipoproteinler: Kolesterol Taşıyıcıları
Vücudun kolesterolü kullanabilmesi için, kolesterolün hücreler arasında kan dolaşımı aracılığıyla taşınması gerekir. Fakat kolesterol kanda çözünemez çünkü yağdan oluşur. Bunun yerine lipoprotein adı verilen bir paketle kanda taşınır. Kolesterol, vücut içinde protein adı verilen diğer bileşik türüyle birleştiğinde bir lipoprotein oluşur. İki ana lipoprotein türü vardır. Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) ve düşük proteinli lipoprotein (LDL).
· Yüksek yoğunluklu lipoproteinler (HDL). Bir lipoprotein içinde, lipitten daha fazla protein varsa, bu yüksek yoğunluklu lipoproteindir. HDL “iyi” kolesterol olarak da bilinir, çünkü yüksek HDL seviyesi düşük kalp hastalığı riski ile ilişkilidir. Kalp hastalığı, kalp krizi, inme ve kalp yetmezliğine neden olabilen dünyada kadınlarda ve erkeklerde görülen en sık ölüm nedenidir. HDL, kişide kalp hastalığı riskini azaltabilir çünkü birikmesine izin verilirse, kalp hastalığına neden olabilen kan damarı duvarlarından fazla kolestrolü gidermektedir. Yüksek yoğunluklu lipoproteinler bu fazla kolesterolü, safraya dönüştürülmek üzere karaciğere geri taşır. Araştırma, egzersizin ve sağlıklı bir kiloyu korumanın insanların HDL seviyelerini artırabildiğini göstermiştir.
· Düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL). Ne yazık ki, çoğu insanda, lipoproteinin çoğunda proteine göre kolesterol daha fazladır ve böylece düşük yoğunluklu lipoprotein oluşur. LDL “kötü” kolesterol olarak da bilinir, çünkü yüksek LDL seviyesi yüksek kalp hastalığı riski ile ilişkilidir. LDL, kan damarlarında HDL kadar kolay manevra yapamaz. LDL kolesterol seviyeleri çok yüksek olduğunda, düşük yoğunluklu lipoproteinler arter duvarlarına yapışır. Orda, yağ, hücresel atıklar ve kalsiyum gibi kandaki diğer maddeler ile birleşitler ve plak olarak bilinen kalın, sert çöküntüleri oluştururlar. Plak arter duvarlarında yapılırsa, arterleri daraltır ve daha az esnek olmalarına yol açar. Bu durum ateroskleroz olarak adlandırılır.
Vücudun kolesterolü kullanabilmesi için, kolesterolün hücreler arasında kan dolaşımı aracılığıyla taşınması gerekir. Fakat kolesterol kanda çözünemez çünkü yağdan oluşur. Bunun yerine lipoprotein adı verilen bir paketle kanda taşınır. Kolesterol, vücut içinde protein adı verilen diğer bileşik türüyle birleştiğinde bir lipoprotein oluşur. İki ana lipoprotein türü vardır. Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) ve düşük proteinli lipoprotein (LDL).
· Yüksek yoğunluklu lipoproteinler (HDL). Bir lipoprotein içinde, lipitten daha fazla protein varsa, bu yüksek yoğunluklu lipoproteindir. HDL “iyi” kolesterol olarak da bilinir, çünkü yüksek HDL seviyesi düşük kalp hastalığı riski ile ilişkilidir. Kalp hastalığı, kalp krizi, inme ve kalp yetmezliğine neden olabilen dünyada kadınlarda ve erkeklerde görülen en sık ölüm nedenidir. HDL, kişide kalp hastalığı riskini azaltabilir çünkü birikmesine izin verilirse, kalp hastalığına neden olabilen kan damarı duvarlarından fazla kolestrolü gidermektedir. Yüksek yoğunluklu lipoproteinler bu fazla kolesterolü, safraya dönüştürülmek üzere karaciğere geri taşır. Araştırma, egzersizin ve sağlıklı bir kiloyu korumanın insanların HDL seviyelerini artırabildiğini göstermiştir.
· Düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL). Ne yazık ki, çoğu insanda, lipoproteinin çoğunda proteine göre kolesterol daha fazladır ve böylece düşük yoğunluklu lipoprotein oluşur. LDL “kötü” kolesterol olarak da bilinir, çünkü yüksek LDL seviyesi yüksek kalp hastalığı riski ile ilişkilidir. LDL, kan damarlarında HDL kadar kolay manevra yapamaz. LDL kolesterol seviyeleri çok yüksek olduğunda, düşük yoğunluklu lipoproteinler arter duvarlarına yapışır. Orda, yağ, hücresel atıklar ve kalsiyum gibi kandaki diğer maddeler ile birleşitler ve plak olarak bilinen kalın, sert çöküntüleri oluştururlar. Plak arter duvarlarında yapılırsa, arterleri daraltır ve daha az esnek olmalarına yol açar. Bu durum ateroskleroz olarak adlandırılır.
Yüksek kolesterole dair bilmeniz gerekenler
- Damar Sertliği (Ateroskleroz) Nedenleri
- Kolesterol Taşıyıcıları (Lipoproteinler)
- Kolesterol tipleri
- Kolesterolün risk faktörleri
- Yüksek kolesterol nasıl düşer?
- Yüksek kolesterol nasıl ölçülür?
- Yüksek kolesterol nasıl tedavi edilir?
- Yüksek kolesterol nedir?
- Yüksek kolesterol tarama testi nasıl yapılır?
- Yüksek kolesterol tedavisi
- Yüksek kolesterolde hangi seviyeler çok yüksektir?
- Yüksek kolesterolü düşürmek elinizde
- Yüksek kolesterolü düşürmenin yolları