Tedavi

Yüksek tansiyonun en önemli tedavi yöntemi, kontrol altına alınmasıdır. Yaşam tarzınızı, tansiyonunuzun düşmesini ve kalk krizi riskinizin azalmasını sağlayacak şekilde değiştirebilirsiniz. Aşırı kiloluysanız, egzersiz yaparak kilo vermeniz tansiyonunuzu düşürecektir. Tütün ürünleri kullanıyorsanız ya da alkol tüketiyorsanız, daha az tüketmenizi ve hatta bırakmanızı tavsiye ederiz. Aynı zamanda, diyetinize bol miktarda meyve, sebze ve yağ ve tuz oranı düşük besinler eklemeniz gerekir.

Bazen yaşam tarzında yaptığınız değişiklikler yeterli olmayabilir. Doktorunuz tansiyonunuzun düşmesi için ilaç takviyesi önerisinde de bulunabilir.

Diüretikler

Diüretikler, böbreklerdeki tuz ve suyun ortadan kaldırılmasına yardım ederek kan basıncını düşürür. Böylece, kan damarlarınızdan akan sıvı miktarı düşer ve atardamarlara uygulanan basınç azalır. Bazı diüretikler kan damarlarını büyütmek veya genişletmeye ve kanın daha rahat akışını sağlayarak kan basıncını düşürmeye yöneliktir.

Diüretikler hastaların çoğu için tedavinin ilk aşamasıdır. Diüretikler başka ilaçla birlikte kullanıldığında, kullanılan ikinci ilaç daha fazla etki gösterecektir.

Hipertansiyon tedavisinde en fazla yazılan diüretik grubu tiazidlerdir. Hidroklorotiazit ve metolazon, tiazid örneklerindendir.

Bazı diüretiklerin en önemli yan etkisi potasyon kaybına yol açmasıdır. Bu komplikasyon, ilaç standart dozda kullanıldığında pek ortaya çıkan bir durum değildir. Diğer yan etkiler ise, sık idrara çıkma, halsizlik, baş dönmesi, cinsel iktidarsızlık ve vücudun su kaybetmesidir. Bu yan etkilerin, ilaç yüksek dozda alınmadığı sürece ortaya çıkması pek olası değildir.

Vazodilatörler

Vazadilatörler, atardamarlardaki kasların genişlemesini sağlayarak rahatlamasına yardım eder. Böylece kan akışı kolaylaştırılabilir. Sonuç olarak, kalbin atık kanı sert bir şekilde pompalamasına gerek kalmaz ve dolayısıyla kan basıncı azalır.

Vazodilatörler, kan basıncını önemli oranda düşürdüklerinden genellikle tek başına kullanılmazlar. Çoğunlukla, hastada hem yüksek tansiyon hem de vazodilatörlerin faydalı olabileceği kalp yetmezliği, astım, veya büyümüş prostat gibi bir durum varsa kullanılır.

Vazodilatör örnekleri: doksasozin, guanabenz, guanadrel, guanetidin, guanfasin, hidralazin, metildopa, minoksidil, prazosin, rezerpin ve terazosin

Vazilatörlerin çoğu yan etkisi, kan basıncında sağladıkları düşüş sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Bu yan etkiler arasında, bayılma, düzensiz kalp atışı, baş ağrısı, sıvı tutulumu, baş dönmesi, ağız kuruluğu, ereksiyon olamama ve yorgunluk yer alır.

Alfa Blokerleri

Alfa blokerleri de kan damarlarının rahatlatılması prensibine göre çalışır. Normalde kan damarlarının sıkışması veya daralmasına yol açan hormonların çalışmasını engeller. Bu hormonlar bastırıldığında, damarlar açık kalır ve böylece kan akışı kolaylaşır.

Alfa blokerleri, genellikle hipertansiyonda ilk tedavi seçeneği olarak kullanılmaz ve çoğunlukla diğer ilaçlarla birlikte kullanılır.

Alfa bloker örnekleri arasında doksaazosin, prazosin, terazosin, tamsulosin ve alfuzosin yer alır.

En fazla görülen yan etkileri baş dönmesi ve geniz tıkanıklığıdır. Diğer yan etkileri arasında, baş ağrısı, kalp çarpıntısı, mide bulantısı, halsizlik ve kilo alımı yer alır.

Beta Blokerleri

Beta blokerleri, adrenalin olarak da bilinen epinefrin hormonunun etkilerini önleme prensibine dayanarak çalışır. Hormon engellendiğinde, kalp daha az basınç uygulayarak daha yavaş çalışır. Beta blokerleri, kan damarlarının rahatlamasına ve kan akışını kolaylaştıracak şekilde açılmasına yardım eder.

Beta bloker örnekleri arasında, atenolol, metoprolol ve propranolol yer alır.

Beta blokerlerin en fazla görülen yan etkileri el ve ayakların üşümesi, yorgunluk ve kabusları da içeren uygku bozukluklarıdır. Daha nadir görülen yan etkileri ise; cinsel iktidarsızlık, baş dönmesi, hırıltılı solunum, sindirim borusu problemleri, ciltte döküntüler ve göz kuruluğudur.

Astımı olan bireyler, beta blokerlerin astım krizlerini tetikleyebileceğini bilmelidir. Beta blokerleri kullanan şeker hastaları dikkatli olmalıdır, çünkü bu ilaçlar düşük kan şekeri belirtilerini maskeleyebilir.

Anjiotensin Dönüştürücü Enzim İhhibitörleri (ACE) ve Anjiotensin Reseptör Blokerleri (ARB)

Anjiotensin II, atardamarların sıkışmasına ve kan basıncının yükselmesine yol açan bir enzimdir. ACE inhibitörleri, anjiotensin II üretimini durdurma prensibine, ARB’ler ise, anjiotensin II enziminin düzgün çalışmasını önleme prensibine dayanarak çalışır.

En fazla kullanılan ACE inhibitörleri, kaptopril, enalapril, ramipril, kinapril, perindopril, lizinopril, benazepril, ve fosinoprildir. En fazla yazılan ARB’ler, kandesartan, irbesartan, losartan ve valsartandır.

ACE ver ARB’lerin en sık görülen yan etkileri, baş ağrısı, iştahsızlık, yorgunluk, baş dönmesi, cildin güneş ışığına duyarlı oluşu, kuru ve devamlı öksürüktür.

Kalsiyum Kanal Blokerleri

Kalsiyum kanal blokerleri, kalsiyumun kalp kasından ve koroner arterlerden geçme hızını azaltma prensibine dayalı olarak çalışır. Kalsiyum kanal blokerleri, kan basıncının azalmasına ve dolayısıyla kalbin daha rahat kan pompalamasına yardım eder.

Kalsiyum kanal bloker türleri arasında, amlodipin, nifedipin, diltiazem ve verapamil yer alır.

Kalsiyum kanal blokerlerinin yan etkileri, kabızlık, baş ağrısı ve ayaklarda ve baldırlarda şişkinliktir.

Greyfurdun bazı kalsiyum kanal blokerlerinin çalışmasına engel olacağını ve vücudun ilacı abzorbe edemeyeceğinin bilincinde olmanız gerekir.

Kan baıncınızı sadece bir ilaçla düşürmeniz gerekiyorsa, bu lacı ömür boyu almak zorunda kalabilirsiniz.

Özet

“Sessiz katil” olarak bilinen hipertansiyon, ciddiye alınması gereken bir rahatsızlıktır. Kontrol altına alınmamış hipertansiyon, zamanla inmeye, kalp krizine veya ciddi böbrek hasarlarına yol açabilir. Kan basıncı testlerini her doktor ziyaretinde rutin olarak yaptırırsanız, kan basıncı seviyenizi uygun şekilde izleyebilir ve kan basıncınız çok fazla yükselmeden gerekli ilaçları alabilirsiniz.