Tansiyon nasıl ölçülür?

Yüksek kan basıncı veya hipertansiyon felç, kalp hastalığı ya da böbrek yetmezliği riskinin artmasına yol açabilen çok tehlikeli bir durumdur. Bir doktorun muayenehanesinde veya yakınında çalışmıyorsanız tansiyonunuzun düzenli takibini günlük programınıza sıkıştırmanız zor olabilir. Pek çok eczanede tansiyon oranını ölçmek için aletler bulunsa da sizin için en kolay çözüm aynı zamanda da en ulaşılabilir olandır: kendi tansiyonunuzu evinizde takip edin.

Tansiyon Ölçümü

Tansiyon, kalp kasılıp gevşediğinde arter duvarlarına uygulanan kuvvetin ölçülmesidir. Tansiyon iki değerde kaydedilir. İlk değer veya en yüksek değer sistolik ölçümdür ve kalp kasıldığında ölçülür. İkinci değer veya en düşük değer diyastoliktir ve kalp gevşediğinde ölçülür. 120mm Hg (milimetre cıva)’lik bir sistolik kan basıncı ve 80 mmHg (“80 üzeri 120” olarak belirtilmiş)’lik bir diyalostik basınç normal tansiyon olarak değerlendirilir. Tansiyon sonuçları sürekli olarak 140/90 mm Hg veya daha yüksek olarak ölçülürse hipertansiyon olduğu söylenebilir.

Evde, eczanede veya bir doktor muayenehanesinde tansiyon ölçerken dikkate alınacak bazı hafifletici faktörler vardır. Doğru bir ölçüm elde etmek için ölçümü yapmadan en az 30 dakika önce yiyecek, kafein, tütün ve alkol alımından kaçının ve tansiyonunuzu ölçmeden önce üç-beş dakika sakince oturmaya çalışın. Ayrıca sabah ilk iş olarak tansiyon ölçümü yapmaktan kaçının; günün başlangıcında sonuçlar çoğu kez normalden yüksek çıkar ve bu doğru bir tansiyon değeri olarak düşünülmez.

Tansiyonunuzu evinizde izleyerek, her türlü değişikliği düzenli olarak takip edebilirsiniz. Eğer siz veya sağlık uzmanınız gerekli olduğunu düşünüyorsanız, yemek yemenin ya da hareket etmenin tansiyon seviyelerinizin yüksek çıkmasında etkili olup olmadığını görmek için her gün bir kaç kez tansiyonunuzu kontrol edebilirsiniz. Bu, doktorunuzun tansiyonunuzu daha etkili şekilde yönetmesini, düzeltmeler yapmasını veya gerekirse ilaçlar ve tedavi konusunda değişiklikler yapmasını sağlayacaktır. Ayrıca diğer yaklaşan sağlık komplikasyonları için erken uyarı göstergesi görevi de görebilir.

Evde takip ayrıca "beyaz önlük Hipertansiyonu” denilen durumdan kaçınmanızı da sağlayabilir. Bazı hastalar sadece bir doktorun muayenehanesinde olmaktan dolayı bile yüksek anksiyete yaşarlar ve bu durum yüksek tansiyon oranına yol açabilir. Tanıdık bir ortamda tansiyon ölçmek bu komplikasyonları ortadan kaldıracaktır.

Evde tansiyonu takip etmek için seçilebilecek farklı türlerde birçok alet mevcuttur. En doğru evde takip cihazları şunları içerir:

cıvalı sfigmomanometre
aneroid manometre
yarı otomatik manüel şişmeli dijital ölçer
otomatik şişmeli dijital ölçer
Bunların tamamı “kolluklu tansiyon ölçerler”dir. Parmaktan ve bilekten ölçenler de vardır fakat o kadar doğru ve detaylı bilgi vermeyebilirler.

Büyük ihtimalle, doktorunuz sizin kan basıncınızı sfigmonamometre olarak adlandırılan bir aletle ölçer. Bu yaygın olarak kullanılan ve elle şişirmek için bir pompası olan ve manşon ile koldan tansiyon ölçen alettir. Sonuç rakamlı bir gösterge üzerine yerleştirilmiştir ve kalp atış hızını dinlemek için de ayrıca bir steteskop kullanılır.

Aneroid ölçer de buna benzerdir fakat daha küçük ve bir yerden bir yere taşıması daha kolaydır. Steteskop genellikle doğrudan alete monte edilmiştir. Aneroid ölçerler daha ucuzdur fakat doğru şekilde çalıştırması daha zordur ve sık sık ayar gerektirir. Ek olarak, duyma engeli olan hastalar steteskopla kalp atışını doğru şekilde ölçmekte problem yaşayabilirler.

Otomatik ve yarı-otomatik şişirmeli modelleri içeren dijital ölçerler daha kullanıcı dostudur. Bu birimler genellikle daha pahalı olsa da kullanıcılar için çok çeşitli faydalar sağlayabilirler. Dahili hata belirleme sistemi ile doğru sonuçlar sağlarlar. Dijital ekranlar genelde görme güçlüğü çeken hastalar için daha büyük punto boyutu seçeneği ile kan basıncı ölçümlerini görüntülerler. Diğer özellikler sonuçları kağıda basma veya doğrudan bilgisayara indirme gibi imkanları içerebilir.

İhtiyaçlarınıza en uygun aletin hangisi olduğuna karar vermek için sağlık uzmanınıza danışın.

Evde düzenli olarak çabuk ve doğru tansiyon ölçümü yapmak bazı temel eğitimi ve pratikleri gerektirir. Ne tür bir alet kullanacağınıza karar verdikten sonra doktorunuzdan randevu alın. Bir hemşire aletin nasıl kullanılacağını göstermenin yanı sıra aleti doğru olarak ayarlayacaktır. Tekrar ayarlanması ve ölçümlerinizi muayenehanedeki ölçüm ile karşılaştırılmak için en az yılda bir kez aletinizi muayenehaneye götürmelisiniz.

Genel olarak, her çeşit monitörün kullanımı kolaydır. Talimatları okumaya zaman ayırmayı unutmayın. Kullandığınız tansiyon aletinin markası ve türü ne olursa olsun her bir modelin takip edilecek tek ve özel bir talimatları olacaktır.

Bir yere oturun ve kolunuzu masa veya raf gibi düz bir şeyin üzerine koyun. Doğru bir ölçüm elde etmek için kolunuz kalbinizle aynı seviyede olmalıdır. Kolluğu dirseğinizin yaklaşık 2.5 cm üzerine takın. Eğer cıvalı bir sfigmomanometre veya aneroid manometre kullanıyorsanız dirseğinizi bükün ve içini işaret ve orta parmağınızla hafifçe bastırarak nabzınızı bulun ve stetoskobu kolluğun yakınına yerleştirin.

Steteskopu kulaklarınıza götürün ve kolluğu şişirmeye başlayın. Kolluk pompası üzerindeki hava akım anahtarının kapalı olduğundan emin olun. Kolluğu şişirirken nabzınızı steteskopta duyabiliriniz. Bu ses kesilene kadar şişirmeye devam edin. Şimdi hava akım anahtarını saat yönünün tersine doğru açarak kolluk içindeki havayı yavaşça boşaltın. Havayı boşaltırken ilk duyacağınız nabız atışı sizin sistonik kan basıncınızdır. Nabız sesinin kesildiğini duyana kadar havayı boşaltmaya devam edin. Nabız sesinin kaybolduğu nokta sizin diyastolik kan basıncınızdır. Kolluğun havasını tamamen indirin ve ölçümlerinizi not edin.

Otomatik şişmeli ya da yarı-otomatik manüel şişmeli dijital alet kullanıyorsanız sadece güç düğmesine basın. Eğer gerekirse kolluğu elle şişirin. Kolluk yaklaşık 30 derece (mm Hg) şişirilmelidir. Daha sonra geriye yaslanın ve ölçüm sonuçlarının görüntülenmesini bekleyin. Pek çok modelde, sistolik ölçümünüz solda ve diyastolik ölçümünüz sağda görünecektir. Kolluğu indirin ve ölçümlerinizi kaydedin.

Günlük ve haftalık programınıza tansiyonunuzun kendi kendinize düzenli takibini ekleyerek sağlık durumunuzu daha net görebilirsiniz. Ayrıca onlara değerli bilgiler ve tarihçenizi sağlayarak sağlık uzmanı ve ekibiyle daha etkili çalışabileceksiniz. Tansiyonunuzun dikkatli bir şekilde izlenmesinin genel sağlığınız üzerinde çok büyük bir etkisi olabilir. Her gün tansiyon sonuçlarınızı ölçmek ve kaydetmek için bir kaç dakika ayırmak daha sağlıklı bir siz demektir.


Hanci.org sizlere daha iyi hizmet sunmak için çerezleri kullanıyor.
Hanci.org sitesini kullanarak çerez politikamızı kabul etmiş olacaksınız.
Detaylı bilgi almak için Gizlilik ve Çerez Politikası metnimizi inceleyebilirsiniz.